Westerse banken en bedrijven slachtoffer Russische witwascarrousel
Begin maart 2019 onthulden onderzoeksjournalisten van het Organized Crime and Corruption Reporting Project (OCCRP) opnieuw een omvangrijke witwasconstructie, waarbij de rijkdom van Russische oligarchen heimelijk in het Westen werd besteed. Naast de centrale rol voor de Troika Dialog bank aan de bron, waren hier ook veel westerse banken, dienstverleners en bedrijven langs de rivier bij betrokken. Zij hadden hun controlemechanismes niet op orde, kwamen niet in actie bij signalen van witwassen en verscholen zich graag achter ‘normen’ van vertrouwelijkheid en geheimhouding.
De reconstructie werd gebaseerd op gelekte gegevens over zo’n 1,3 miljoen banktransacties, contracten en e-mails van twee Litouwse banken, die in handen vielen van OCCRP en 15min.lt, een nieuwsorganisatie uit Litouwen. The Guardian, Berlingske, Trouw, De Groene Amsterdammer en vele andere kranten, tijdschriften en omroepen kwamen in dezelfde week met artikelen over wat de Troika Laundromat werd genoemd. Eerder schreef OCCRP over de Russian Laundromat en de Azerbaijani Laundromat.
Tussen 2006 en 2013 ging er 3,5 miljard euro door de witwascarrousel via een netwerk van tientallen brievenbusfirma’s, opgezet door Troika Dialog, een Russische investeringsbank die in 2012 werd overgenomen door Sberbank PJSC. Volgens Ruben Vardanyan, die Troika Dialog twee decennia lang leidde, voldeed de bank altijd aan de hoogste internationale standaarden van transparantie en financiële verslaglegging. Al deze schijnbedrijven hadden rekeningen bij Snoras AB en de Ukios Bankas in Litouwen. Deze banken werden in 2011 en 2013 gesloten, nadat was gebleken dat ook toezichthouders werden omgekocht.
Eerder werd Danske Bank in verband gebracht met grootschalige kapitaalvlucht uit Rusland en voormalige Sovjetrepublieken. Maar ook het Zweedse Svedbank, het Amerikaanse Citigroup, Raiffeisen Bank in Oostenrijk en banken in Nederland waren betrokken bij deze transacties, zoals ING en Rabobank maar ook Amsterdam Trade Bank en Garantibank. De Amsterdam Trade Bank is onderdeel van de Russische Alfa Bank. Hier kwam bijna 80 miljoen euro binnen van een schijnbedrijf in Nieuw-Zeeland, dat op naam staat van een schoonmaakster. Maar wel de schoonmaakster van Geoffrey Taylor, die bedrijven opzet voor lieden die zelf liever niet in het daglicht treden. Ook de Nederlandse vestiging van de Turkse Garantibank heeft hier een bankvergunning van DNB.
De transacties werden uitgevoerd onder de naam van stromannen (en -vrouwen), zoals ook Armen Ustyan. Hij werkte als bouwvakker in Moskou en is evenals Ruben Vardanyan Armeniër. Van de contracten en transacties met zijn handtekening eronder had hij geen weet; volgens filantroop Vardanyan gewoon private wealth management, zoals zoveel banken dat aanbieden. Het geld werd buiten Rusland gebruikt om bijvoorbeeld vastgoed aan te schaffen in Londen, een luxe jacht te laten bouwen bij Heesen, een superster te boeken voor een feestje of een privé-school te betalen.
bron: OCCRP, Bloomberg (Kati Pohjanpalo, Frances Schwartzkopff, Boris Groendahl), Trouw (Jan Kleinnijenhuis, Karlijn Kuijpers), Investico (Karlijn Kuijpers), Eurasianet (Ani Mejlumyan)
afbeelding Ruben Vardanyan: Yerevantsi, 2018, CC-BY-SA-4.0, Wikimedia Commons
Reacties
Westerse banken en bedrijven slachtoffer Russische witwascarrousel — Geen reacties
HTML tags allowed in your comment: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>