In de zomer van 2012 nam The Economist opnieuw wereldspeler op de oliemarkt Gunvor onder vuur op verdenking van marktmanipulatie. Medio 2009 moest het tijdschrift een rectificatie plaatsen op last van de rechter, die de eisers Gunvor en eigenaar Timchenko in het gelijk stelde. Passages in het artikel uit 2008 over corruptie en omkoping, de machtige positie van Gunvor en eigendomsbelangen van Putin of andere politici waren onvoldoende onderbouwd en te suggestief.

logo Gunvor

Ook de Financial Times schrijft in 2008 over de snelle opkomst van Gunvor sinds de arrestatie in 2003 van Michail Khodorkovsky, de eigenaar van Yukos. De ‘goede banden’ tussen Timchenko en Putin voerden terug naar St. Petersburg, waar ze met twee anderen een judoclub hadden opgericht.

In december 2010 komt de mogelijke connectie tussen Putin en Gunvor opnieuw in het nieuws, nu door Amerikaanse ambtsberichten, die Wikileaks wereldkundig maakt. Daaruit viel op te maken dat Putin’s rijkdom te maken zou hebben met “een onbekend Zwitsers bedrijf in de oliehandel”, genaamd Gunvor. Ook de Amerikaanse ambassadeur in Moskou gaf aan dat in geruchten over de geheimzinnige eigendomsverhoudingen de naam van de Russische president werd genoemd. Zowel Putin als Gunvor ontkenden de geruchten met klem.

Wereldspeler in 15 jaar tijd

Het bedrijf werd opgericht in 1997 door Gennady Timchenko (1952) – oliehandelaar uit St. Petersburg – en Torbjorn Tornqvist (1953) – voormalig oliehandelaar bij BP. Het bedrijf draagt de voornaam van Tornqvist’s moeder en betekent ‘voorzichtig in het gevecht’ in het oud-Noors.
Timchenko is ook deels eigenaar van Novatek, de op één na grootste gasproducent van Rusland. In maart 2012 stond Timchenko op plek 99 van de Forbes lijst van miljardairs met een geschat vermogen van 9,1 miljard dollar.

Gunvor is inmiddels de op 3 na grootste oliehandelaar ter wereld (na Glencore, Vitol en Trafigura). Behalve als oliehandelaar, is het bedrijf actief in andere takken van sport, zoals kolen, transport (spoorvervoerder Transoil en rederij Clearlake Shipping), havens en olieterminals. Was de omzet in 2004 nog zo’n 5 miljard dollar, in 2011 was die toegenomen tot 80 miljard. Het bedrijf publiceert geen winstcijfers, maar uit een obligatie-prospectus viel op te maken dat de winst in 2012 301 miljoen dollar bedroeg op een omzet van 93 miljard dollar.

In 2004 werd het door Rosneft ook verantwoordelijk gemaakt voor de internationale handel van de producten van het voormalige Yuganskneftegaz, dat na de ontmanteling van Yukos door het Kremlin onderdeel van Rosneft was geworden. Yukos was het oliebedrijf van Poetins vijand Michail Chodorkovski, die momenteel een celstraf uitzit wegens ‘belastingontduiking’. Yukos kreeg een navordering van 33 miljard dollar.

Gunvor is snel gegroeid sinds Putin aan het bewind is (vanaf 1999): van onbekend klein bedrijfje tot Ruslands belangrijkste oliehandelaar. In die begintijd was het gevestigd in Zwitserland. Nu heeft het haar hoofdkantoor – Gunvor International – in Amsterdam en zijn de belangrijkste kantoren gevestigd in Genève, Singapore, Dubai en Nassau. Gunvor International is eigendom van Gunvor Cyprus Holding Ltd en dat was – volgens de Financial Times in 2009 – in handen van de holding EIS Clearwater Advisors Corp op de Britse Maagdeneilanden. Wie dat bedrijf weer controleert is niet te achterhalen in openbare registers van de Maagdeneilanden.

Nadat Rusland in maart 2014 De Krim inlijfde na aanhoudende demonstraties in met name Kiev, die leidden tot het vertrek van president Janoekovitsj, stelden de Verenigde Staten en de EU sancties in, onder andere tegen Gennady Timchenko, bestaande uit de bevriezing van buitenlandse tegoeden en een inreisverbod. Daags ervoor verkocht hij zijn belang in Gunvor van 43% aan zijn kompaan, die daarmee 87% van alle aandelen in handen kreeg.

bron: The Economist, Nieuw Amsterdams Peil (Camil Driessen, Jonathan Witteman), The Telegraph (Andy Bloxham), The Financial Times (Jack Farchy), Wikipedia


Reacties

Gunvor — Geen reacties

    Geef een reactie

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

    HTML tags allowed in your comment: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>