In een gezamenlijk onderzoek door de VS en Frankrijk, dat al sinds 2006 onderzoek doet naar malversaties van het bedrijf, werd geconstateerd dat oliegigant Total tussen 1995 en 2004 zo’n 60 miljoen dollar aan steekpenningen heeft betaald voor lucratieve contracten in Iran. Eind mei 2013 trof Total in de VS een schikking om onder verdere rechtsvervolging uit te komen van 398 miljoen dollar. Een aanzienlijk bedrag, maar voor een bedrijf dat per kwartaal miljarden winst maakt een soort parkeerboete.
Van dit bedrag is 245 miljoen dollar feitelijk een boete van het ministerie van Justitie voor 3 overtredingen van de FCPA. De rest is een terugbetaling van illegale winsten als civiele schikking met de SEC. Naast de boete moet Total 3 jaar voldoen aan de voorwaarde dat ze een onafhankelijke compliance-toetsing laat uitvoeren.
In Frankrijk zouden Total en haar CEO Christophe de Margerie nog gedaagd kunnen worden voor omkoping van Iraanse functionarissen in de jaren 90 en de beginjaren van het nieuwe millennium. Ook hing De Margerie nog een rechtszaak boven het hoofd vanwege vermeend misbruik van geld van het bedrijf.
Het smeergeld werd gestort op met name Zwitserse bankrekeningen op naam van twee tussenpersonen die in opdracht van de betrokken Iraanse functionaris werkten. Eén werkte bij een Zwitserse bank, de ander was een vennootschap op de Britse Maagdeneilanden.
Christophe de Margerie – bijgenaamd Grote Snor – werd in 2007 benoemd tot CEO en zou in 2015 terugtreden; medio oktober 2014 kwam hij om het leven toen zijn vliegtuig verongelukte op vliegveld Vnoekovo, in de buurt van Moskou.
Met een diploma op zak van de Ecole Superieure de Commerce ging hij in 1974 bij het bedrijf – met name bevolkt door ingenieurs – werken. Zoals hij zelf ooit schertsend zei, omdat Total het dichtste bij was. Zijn moeder was een dochter van Pierre Taittinger, oprichter van het gelijknamige champagnehuis. Het Franse “Brut” betekent zowel droge champagne als ruwe olie.
Eerder in 2013 eiste het OM in Parijs een boete van 750.000 euro tegen Total voor omkoping tijdens het VN olie-voor-voedsel programma voor Irak in de tweede helft van de jaren 90. Hoewel Total de nodige voorzorgsmaatregelen had genomen, werd ze – zoals het bedrijf pas later ontdekte – tegengewerkt door een ondoorzichtig netwerk van tussenpersonen, waardoor dit toch kon gebeuren. Begin juli 2013 werden Total, haar CEO en 18 andere verdachten, waaronder een voormalige minister en ambassadeur, vrijgesproken van de beschuldigingen.
bron: Reuters (Michel Rose, Muriel Boselli, Jonathan Stempel), Wikipedia, Businessinsider (Rob Wile), AlArabiya, The Wall Street Journal (Géraldine Amiel)