foto Kweku Adoboli
Kweku Adoboli

In september 2011 moest UBS een verlies bekend maken van meer dan 2 miljard dollar als gevolg van ongeoorloofde transacties door handelaar Kweku Adoboli (1980). Hij werd gearresteerd – op de derde verjaardag van de val van Lehman Brothers – en aangeklaagd voor effecten- en boekhoudfraude. Hoewel CEO Oswald Grübel eerst weigerde om af te treden, deed hij dat eind september toch op aandringen van de grootaandeelhouder GIC (Government of Singapore Investment Corporation), die de bank in de crisis overeind had helpen houden.

Adoboli plaatste zich in de top 3 van ‘rogue traders’ met de grootste verliezen. Hij moet alleen Jerome Kerviel (Société Générale) en Yasuo Hamanaka (Sumitomo Corporation) voor zich dulden. In november 2012 werd hij in Londen veroordeeld tot een gevangenisstraf van 7 jaar. De Financial Services Authority en haar Zwitserse evenknie onderzochten waarom UBS de ongeautoriseerde transacties niet opmerkte. Critici merkten op dat ook de FSA zelf in dit opzicht had gefaald.

Eind juni 2015 kwam Adoboli weer op vrije voeten na de – in het Verenigd Koninkrijk gebruikelijke – helft van zijn straf te hebben uitgezeten. Naar verwachting wordt hem een verbod opgelegd om te werken in de financiële sector, zoals ook zijn leidinggevende John Christopher Hughes overkwam in mei 2014.

Amerikaanse belastingontduiking via UBS

In het uiterst verliesgevende jaar 2008 kreeg UBS de FBI op bezoek in haar thuisland voor een onderzoek naar belastingontduiking op grote schaal. Voormalig UBS-bankier Brad Birkenfeld had daarover een boekje open gedaan tegenover het ministerie van Justitie, de SEC en de IRS. Een werkgroep van de Senaat noemde met name UBS en LGT Group uit Lichtenstein als boosdoeners. Zij hielpen rijke Amerikanen bij het ontduiken van belasting via buitenlandse rekeningen. Alleen bij UBS hadden zij al 19.000 rekeningen met naar schatting zo’n 20 miljard dollar.

UBS kondigde aan dat ze vanaf juli 2008 geen grensoverschrijdende diensten meer zou aanbieden aan Amerikaans private banking klanten vanuit haar kantoren die niet onder Amerikaanse regelgeving vielen. In februari 2009 trof UBS een schikking tot het betalen van 780 miljoen dollar ter voorkoming van verdere strafvervolging.

Daags daarna startten de autoriteiten een civielrechtelijke zaak tegen UBS om zo de namen te achterhalen van de 52.000 burgers waarmee de IRS nog een appeltje had te schillen. De Zwitserse financiële toezichthouder FINMA had dan gedurende het FBI-onderzoek al de nodige gegevens overgedragen, het breken van het Zwitserse bankgeheim vergde toch hoog overleg tussen beide regeringen. Medio 2010 stemde het Zwitserse parlement in met het vrijgeven van rekeninggegevens van Amerikaanse cliënten die werden verdacht van belastingontduiking.

Een bank met geschiedenis

logo Union Bank Schwitzerland (UBS)

De Union Bank Switzerland, de voorloper van het huidige UBS stamt uit 1854. In 1998 fuseerde deze bank met de Swiss Bank Corporation. UBS heeft haar hoofdkantoren in Bazel & Zürich en is actief in meer dan 50 landen met zo’n 65.000 werknemers. Het is de op één na grootste particuliere vermogensbeheerder. Internationaal actief als investeringsbank en vermogensbeheerder, in Zwitserland ook een spaar- en handelsbank.

UBS groeide met name in Amerika in de beginjaren van de 21e eeuw. Eerst door overnames zoals die van Paine Webber, daarna door het binnenhalen van topbankiers of teams van succesvolle bankiers van concurrerende banken. Vanaf 2005 vertrokken een aantal topshots alweer uit onvrede met het conservatieve risicobeleid dat de investeringspoot van de bank volgde. Kort daarop brak de hypotheekcrisis (subprime mortgages) uit en maakte UBS als één van de eersten in mei 2007 zware verliezen bekend. In dat jaar bedroeg het verlies 19 miljard dollar. Slechts een paar maanden later werd nog eens 19 miljard afgeschreven. Nadat eind 2007 CEO Huw Jenkins al was vertrokken, trad ook de bestuursvoorzitter en architect van de fusie in 1998 Marcel Ospel terug om vervangen te worden door Peter Kurer, juridisch raadsman met weinig bankierservaring.

De Zwitserse staat sprong bij met een kapitaalinjectie, evenals de Government of Singapore Investment Corporation, nu de grootste aandeelhouder van de bank.

Over 2008 boekte UBS het grootste verlies in de geschiedenis van het Zwitserse bedrijfsleven: meer dan 17 miljard dollar. Sinds het begin van de crisis had de bank meer dan 50 miljard dollar afgeschreven op subprime hypotheken en ruim 11.000 medewerkers ontslagen.

Vanaf 2009 is een herstructurering in gang gezet om de bank weer winstgevend te maken en is het beloningssysteem (bonussen) drastisch aangepast. Eind 2008 verkocht de Zwitserse staat haar belang weer met een forse winst en UBS stootte haar Braziliaanse investeringsbank af.

In september 2011 moest UBS een verlies bekend maken van meer dan 2 miljard dollar als gevolg van ongeoorloofde transacties door een handelaar. De omvang van deze verliezen deed de discussie opnieuw oplaaien over de scheiding van handels- en investeringsbanken, die in 1999 na 68 jaar weer was opgeheven.

bron: Bloomberg (Giles Broom), Eastlondonlines (Laurence Dodds), Business Insider (Lianna Brinded), Wikipedia


Reacties

UBS — Geen reacties

    Geef een reactie

    Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

    HTML tags allowed in your comment: <a href="" title=""> <abbr title=""> <acronym title=""> <b> <blockquote cite=""> <cite> <code> <del datetime=""> <em> <i> <q cite=""> <s> <strike> <strong>